اسکولیوز بزرگسالان یا انحراف ستون فقرات
اسکولیوز بزرگسالان هنگامی رخ می دهد که منحنی ستون فقرات به صورت غیر طبیعی به سمت چپ یا راست منحرف شود. اکثریت موارد اسکولیوز در دسته ی idiopathic قرار داده می شوند، به معنی آنکه علت اصلی آن نامشخص است. اگرچه اسکولیوز معمولا یک اختلال رایج در نوجوانان است ، با این حال در بزرگسالان نیز دیده می شود.
اسکولیوز بزرگسالان عموما از دلایل زیر ناشی می شود:
- پیشرفت بیماری از دوران کودکی مانند زمانی که اسکولیوز به زود در کودکی درمان نمی شود یا در دوران کودکی به آن بی توجهی می شود. منحنی های انحراف اسکولیز ممکن است در قمست پشت قفسه ی سینه در ستون فقزات، میانه ی کمر، کمر یا در هر دو باشد.
- انحطاط نامتقارن عناصر ستون فقرات. اختلالاتی مانند بیماری دیسک دژنراتیو و شکستگی های فشرده ساز (به عنوان مثال، پوکی استخوان) ممکن است باعث ایجاد تغییرات در ارتفاع بدن، مهره ها و شکل آنها شود. یک منطقه از ستون فقرات ممکن است شروع به از دست دادن شکل متقارن خود، یعنی هر طرف به طور عمودی مستقیم باشد و به سمت چپ یا راست خم شود.
- ترکیبی از موارد 1و 2.
- عموما در کشور ما علت اصلی و اساسی انحراف ستون فقرات از شکل بد نشستن یا ایستادن در حالت اشتباه ایحاد می شود. تلاش کنید هنگام درس خواندن، مطالعه و مخصوصا نشستن پشت میز کامپیوتر شیوه ی صحیح نشستن را بیاوزید و به دقت رعایت کنید. عدم حفظ شکل مناسبی بدن در هنگام نشستن یا ایستادن علاوه بر انحراف ستون فقرات و از ریخت افتادگی می تواند باعث باعث بروز کمر درد های شدید و برخی موارد عارضه های جدی کمر شود.
علائم اسکولیوز بزرگسالان
کمر درد جزو علائم اولیه اسکولیوز بزرگسالان، به ویژه در اسکولیوز ناحیه ی کمری است. با این حال، اگر انحنای کمر شامل ستون فقرات در قسمت قفسه سینه باشد و همچنین شدید نیز باشد، ممکن است بیمار دچار مشکلات تنفسی شود و عملکرد ریه ها و / یا قلب ممکن است ناشی از این عارضه به خطر بیفتد. در مواردی که انحنای قفسه سینه کوچک است، ممکن است درد کمر ناشی از استئوآرتریت ستون فقرات به نظر برسد.
با توجه به سطح (یا سطوحی ) از ستون فقرات که تحت تاثیر قرار گرفته و شدت اسکولیوز بزرگسالان، ممکن است این عارضه برخی از علامت های فیزیکی ممکن است وجود داشته باشند و یا توسعه بیابند، از جمله:
- تغییر شکل- از ریخت افتادگی ستون فقرات
- عدم تقارن به عنوان مثال، یک شانه یا ران ممکن است بالاتر از دیگری قرار داشته باشند
- عدم تعادل تنه ممکن است سبب شود بیمار به یک طرف خم شود
- اسکولیوز می تواند بر یک پا تاثیر بگذارد تا از دیگران بلندتر شود . این اثر می تواند باعث بروز مشکلات حرکتی شود (به عنوان مثال، اختلال در راه رفتن)
تشخیص اسکولیوز بزرگسالان
تشخیص اسکولیوز بزرگسالان شامل بازنگری جامع از تاریخچه های پزشکی شخصی و خانوادگی بیمار می شود. آزمایشات پزشک برای تشخیص احتمال وجود بیماری مفصلی و ستون فقرات و یا بیماری عروقی محیطی انجام می پذیرند، زیرا این بیماری باعث ایجاد کمر دردی مشابه اسکولیوز می شود. در موارد شدید اسکولیوز، ممکن است عملکرد قلب و ریه بیمار مورد بررسی قرار گیرد.
معاینه عصبی شامل ارزیابی علائم زیر می شود:
- درد
- بی حسی
- پاراستزی (به عنوان مثال احساس سوزن سوزن شدن)
- احساس خستگی و اخلال عملکرد حرکتی
- گرفتگی عضله
- ضعف
- اختلال عملکرد روده و یا مثانه
آزمایشات تصویر برداری برای تشخیص
در حالی که بیمار ایستاده است می توان آزمایش تصویر برداری با اشعه ی ایکس را به صورت کامل انجام داد. آزمایش اشعه ایکس گرفتن ابعاد و جنبه های مختلف ستون فقرات بیمار، مانند عقب به جلو (کمر خلفی / قدامی) و جانبی را مورد بررسی قرار می دهد. اشعه ایکس به کنار خم شونده ، به ارزیابی انعطاف پذیری نخاعی کمک می کند. جراح ستون فقرات یا جراح مغز و اعصاب ممکن است تصویربرداری با CT یا MRI را سفارش دهد، به خصوص اگر بیمار در معرض اختلال عملکرد عصبی باشد و یا به جراحی ستون فقرات احتیاح داشته باشد.
دسته بندی انواع اسکولیز بزرگسالان
منحنی های ستون فقرات بر اساس الگو (شکل) و اندازه (شدت) طبقه بندی می شوند. تست هایی که ممکن است برای توصیف انحنای اسکولیویت استفاده شوند عبارتند از:
- اندازه گیری زاویه کاب
- طبقه بندی پادشاه
- Lenke Classification
- تکنیک Nash-Moe
درمان های غیر جراحی اسکولیوز بزرگسالان
بسیاری از بیماران مبتلا به اسکولیوز بزرگسالان نیازی به جراحی ندارند. درمان غير جراحی محافظه کارانه ، برای اسکوليوز بزرگسالان ممکن است شامل موارد زير باشد:
- گرما دهی مرطوب
- تجویز داروها برای درد، التهاب و یا اسپاسم عضلانی
- فیزیوتراپی و ورزش
جراحی اسکولیوز بزرگسالان
اگر یکی از شرایط زیر وجود داشته باشد، جراحی ممکن است به عنوان یک راه درمانی مورد توجه قرار گیرد:
- منحنی توراكی (اواسط عقب) از درجه 50 تا درجه C با درد مداوم
- منحنی توراكولومبر پیشرونده (میانه و پایینی)
- منحنی کمری (کم پشت) با درد مداوم
- کاهش عملکرد قلبی عروقی (قلب و ریه)
- تغییر شکل-از ریخت افتادگی
جراحی ستون فقرات برای درمان اسکولیوز بزرگسالان ممکن است شامل برداشتن یک یا چند دیسک بین مهره ای (دیسککتومی) و حذف استخوان (استئوتومی) طبق دستور العمل استفاده از ابزار های مخصوص و فیوژن برای تثبیت ستون فقرات شود. ابزار های ستون فقرات پایداری ستون فقرات را با استفاده از دستگاه های مختلف مانند میله و پیچ ایجاد و فراهم می کنند. پیوند استخوان باعث تحریک استخوان های جدید می شود تا به داخل و دور استخوان و ابزار اعمال شده روی آنها رشد کند. در طول زمان، فیوزهای پیوند استخوان انجام شده با جراحی، سطح نخاعی تحت درمان را کم کم بهبود بخشیده و کاملا درمان می کند.
جراح ممکن است یک محرک رشد استخوان را به بیمار توصیه و تجویز کند تا رشد استخوان جدید و درمان استخوانی طبق دستورالعمل جراحی پیوند استخوان را تحریک کند.
جراحی ستون فقرات برای درمان اسکولیوز بزرگسالان با فیزیوتراپی در یک مرکز توانبخشی، به صورت سرپایی و یا در خانه برای کمک به بیمار جهت ایجاد قدرت و استقامت دنبال می شود تا بیمار روند بهبودی را سریع تر و با کیفیت تر طی کند.
مترجم و محقق : ندا ناصری