درد زانو
درد زانو یک شکایت رایج در میان بزرگسالان است و اغلب به خاطر لباس و آسیب دیدن در اثر فعالیت های روزانه مانند راه رفتن، خم شدن، ایستادن و بلند کردن می باشد . ورزشکارانی که می دوند یا ورزش می کنند و این ورزش شامل پریدن یا چرخش سریع می باشد ، احتمال درد و مشکلات زانو در آن ها افزایش پیدا می کند. اما چه این که این درد زانو ناشی از پیری باشد و چه اسیب دیدگی ، در بعضی شرایط ممکن است مزاحم و حتی ناتوان کننده باشد.
آناتومی مختصر زانو
زانو یک مفصل آسیب پذیر است که فعالیت های روزمره ای، مانند بلند کردن و زانو زدن، و فعالیت های سنگینی مثل ورزش و یا ایروبیک را بر روی خود متحمل می شود وب ه همین علت باید خیلی مراقب بود که آسیب نبیند.
زانو از بخش های زیر تشکیل شده است :
- تیبیا : این استخوان اسفنج یا استخوان بزرگتر پایین پا است.
- فمور : این استخوان ران یا استخوان فوقانی است.
- پاتلا: این کاسه زانو است
انتهای هر استخوانی با یک لایه غضروفی پوشانده شده که شوک ها را جذب کرده و زانو را محافظت می کند. اساسا زانو 2 استخوان پای بلند است که توسط عضلات، رباط ها و تاندون ها نگهداری می شود.
2 گروه از عضلات هستید که در زانو وجود دارند ، که شامل موارد زیر هستند :
عضلات چهارگوش (واقع در جلوی ران ها)، که پاها را مستقیم نگه می دارند و عضلات همسترینگ (واقع در پشت ران ها)، که پاها از ناحیه زانو خم می کنند
تاندون ها طنابهای سختی از جنس بافت هستند که عضلات را به استخوان وصل می کند. رباط ها باند های الاستیک هستند که استخوانی را به استخوان دیگر متصل می کنند. برخی از رباط ها و حفاظت از مفاصل را فراهم می کنند، در حالی که دیگر رباط ها حرکت رو به جلو و عقب تیبیا(استخوان ران) را کاهش می دهند
مشکلات زانو چگونه تشخیص داده می شود ؟
علاوه بر معاینه جسمی ممکن است آزمایشات زیر نیز برای تشخیص مشکلات زانو از بیمار گرفته شود :
- ایکس ری : این آزمایش از پرتوهای انرژی الکترومغناطیسی نامرئی برای ساخت تصاویری از بافت ها، استخوان ها و اندام های داخلی به شکل یک فیلم استفاده می کند .
- ام آر آی : این آزمایش از آهن رباهای بزرگ، فرکانس های رادیویی و یک رایانه برای ساخت تصاویر دقیق از اندام ها و ساختارها در داخل بدن استفاده می کند . این روش اغلب می تواند آسیب یا بیماری را در یک رباط یا عضله اطراف تشخیص دهد.
- سی تی اسکن : این آزمایش از اشعه ایکس و فن آوری رایانه برای ایجاد تصاویر افقی یا محوری (اغلب به نام برش ها) بدن ماستفاده می کند . سی تی اسکن تصاویر دقیق هر بخشی از بدن، از جمله استخوان، ماهیچه، چربی و اندام را نشان می دهد. سی تی اسکن دقیق تر از اشعه ایکس عمومی است.
- آرتروزکوپی : این یک روش تشخیصی با حداقل ترین تهاجم، و شیوه ی درمانی است که برای عارضه های مفصلی استفاده می شود. این روش از یک لوله کوچک (آرتروزکوپ) استفاده می کند که به وسیله یک برش کوچک در مفصل به داخل آن وارد می شود. تصاویر داخل مفصل بر روی یک صفحه نمایش نشان داده می شوند . که این تصاویر برای ارزیابی هر گونه تغییرات یا آرتریت در مفصل مورد استفاده قرار می گیرد.هم چنین برای تشخیص بیماری های استخوانی و تومورها؛ و تعیین علت درد استخوان و التهاب استفاده می شود.
- اسکن استخوان رادیونوکلئید : یک روش تصویربرداری هسته ای که از مقدار بسیار کمی مواد رادیواکتیو استفاده می کند که به جریان خون بیمار تزریق شده تا توسط یک اسکنر شناسایی شود. این آزمایش جریان خون را به استخوان ها و سلول های داخل استخوان نشان می دهد.
درمان مشکلات زانو
اگر روش های اولیه درمان موجب تسکین درد زانو نشد و اشعه X نشان دهنده تخریب مفصلی باشد، متخصص ارتوپدی ممکن است جایگزین کردن کامل مفصل زانو را، توصیه می کند. می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با کلینیک ارتوپدی مجموعه آلومنیا تماس حاصل نمایید.
برخی از مشکلات رایج زانو چیست؟
بسیاری از مشکلات زانو ناشی از فرآیند پیری و سایش مداوم و فشار در مفصل زانو (مانند آرتریت) است. سایر مشکلات زانو ناشی از آسیب یا حرکت ناگهانی است که زانو را تحت فشار قرار می دهد. مشکلات زانو که بیشتر شایع هستند، عبارتند از:
رباط رانده شده یا تنش زا: رباط و یا عضلات رانده شده یا زخمی شده معمولا ناشی از ضربه به زانو یا چرخش ناگهانی زانو است. علائم این عارضه معمولا شامل درد، تورم و مشکل در پیاده روی می باشند.
- غضروف رانده شده: تروما(ضربه یا آسیب) به زانو می تواند منیسکی (لت های بافت همبند که به عنوان جذب کننده شوک ها عمل می کنند و همچنین دوام و قدرت زانو را افزایش می دهد) را پاره کند. اشک غضروف اغلب می تواند به خاطر کشیدگی غضروف ایجاد شده باشد . درمان ممکن است شامل پوشیدن بریس ( نوعی آتل) در طول فعالیت های روزمره برای محافظت از زانو از آسیب دیدن بیشتر باشد . ممکن است جراحی نیز برای بازسازی پارگی لازم باشد.
- تاندونیت: التهاب تاندون ها ممکن است ناشی از استفاده بیش از حد از تاندون در فعالیت های خاصی مانند دویدن ، پریدن یا دوچرخه سواری باشد. تاندونیت تاندون زرد پی ” زانوی جهنده “نامیده می شود. این عارضه اغلب به خاطر ورزش هایی مانند بسکتبال اتفاق می افتد، جایی که نیروی ضربه به زمین بعد از یک پرش موجب فشار آمدن به تاندون می شود.
آرتروز: استئوآرتریت شایع ترین نوع آرتریتی هستند که بر زانو تاثیر می گذارند. استئوآرتریت یک فرآیند دژنراتیو است که در آن غضروف مفصلی به تدریج پوشیده می شود. این عارضه اغلب افراد میانسال و سالخورده را تحت تأثیر قرار می دهد. استئوآرتریت ممکن است ناشی از فشار اضافی در مفصل باشد مانند آسیب های مکرر یا اضافه وزن. آرتریت روماتوئید نیز می تواند بر روی زانو تاثیر بگذارد و باعث ایجاد التهاب مفصلی و از بین بردن غضروف زانو شود. آرتریت روماتوئید اغلب افرادی را در دوره اولیه پیش از استئوآرتریت مبتلا می کند.
مترجم و محقق : ندا ناصری